Đối với nhiều người, vôi sống có lẽ là chất đã rất quen thuộc trong đời sống. Đây là hóa chất được ứng dụng ở nhiều lĩnh vực, ngành nghề khác nhau như xây dựng, sản xuất hóa chất, sản xuất gốm, xử lý nước thải… Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ vôi sống là gì, tính chất và tác dụng của vôi sống. Nếu bạn đang thắc mắc về những vấn đề này thì hãy cùng Hóa Chất Trần Tiến tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.
1. Vôi Sống Là Gì?
Vôi sống (hay còn gọi canxi oxit) là một hợp chất hóa học gồm hai nguyên tố canxi và oxy. Vôi sống có công thức hóa học là CaO. Canxi oxit là một tinh thể rắn ở dạng bột hoặc vón cục màu trắng khi không lẫn tạp chất. Tuy nhiên, vôi sống để ngoài không khí sẽ tiếp xúc với tạp chất sẽ có màu vàng nhạt hoặc xám.
Canxi oxit nằm trong nhóm kiềm thổ cùng với nhiều loại oxit khác như MgO, BaO, SrO… Đồng thời, oxit bazơ này có tính hút ẩm cao. Hiện nay, CaO được sử dụng để xử lý nước thải, sản xuất vữa xây dựng, thủy tinh, gốm sứ…
2. Canxi Oxit Có Những Tính Chất Nào?
Như nhiều loại hóa chất khác, canxi oxit cũng có tính chất vật lý và tính chất hóa học. Cụ thể:
2.1. Tính chất vật lý của vôi sống
Một số tính chất vật lý của CaO như sau:
- Vôi sống là chất rắn tồn tại ở dạng tinh thể màu trắng, vàng nhạt hoặc xám
- Có tính kiềm và là một chất ăn da
- Công thức phân tử: CaO
- Công thức hóa học: Ca=O
- Khối lượng phân tử: 56.077 g/mol
- Tỷ trọng: 3.350 g/cm3
- Nhiệt độ nóng chảy: 2572 độ C (2845K)
- Nhiệt độ sôi: 2850 độ C (3123K)
- Chỉ số khúc xạ: 1.838.
2.2. Tính chất hóa học của canxi oxit
CaO là một oxit bazơ nên sẽ mang những tính chất hóa học của một oxit bazơ. Cụ thể như sau:
- Canxi oxit tác dụng với nước
Đây là phản ứng điển hình của CaO, có khả năng sinh nhiệt rất mạnh. Phản ứng của canxi oxit được gọi là phản ứng vôi tôi và tạo ra Ca(OH)2.
CaO + H2O -> Ca(OH)2
- Canxi oxit tác dụng với oxit axit tạo thành muối
CaO + SO2 -> CaSO3
- Canxi oxit tác dụng với axit tạo thành muối và nước
CaO + 2HCl ->CaCl2 + H2O
CaO + H2SO4 -> CaSO4 + H2O
- Canxi oxit có thể tác dụng bạc nitrat để tạo ra muối mới và oxit mới
CaO + 2AgNO3 -> Ca(NO3)2 + Ag2O
3. Sản Xuất Canxi Oxit Như Thế Nào?
Điều chế canxi oxit bằng cách nung CaCO3
- Đá vôi (CaCO3) được nung ở nhiệt độ trên 900 độ C, sau khi làm nguội sẽ thu được vôi sống (CaO). Đồng thời, quá trình nung sẽ sinh ra CO2, được xem như một sản phẩm phụ của quá trình.
- Phương trình sản xuất: CaCO3 -> CaO + CO2
4. Canxi Oxit Có Những Tác Dụng Gì?
Hiện nay, ứng dụng của canxi oxit khá rộng rãi trong đời sống như sản xuất vữa xây dựng, thủy tinh, gốm sứ, xử lý nước thải…
- Xây dựng: Khi vôi sống tác dụng với nước sẽ tạo thành vôi tôi. Hóa chất này được sử dụng trong vôi vữa để làm tăng độ kết dính và độ cứng.
- Công nghiệp sản xuất: Bột đá vôi khi tác dụng với muối silicat có thể loại bỏ những tạp chất ở dạng xỉ trong quá trình sản xuất thủy tinh và các kim loại, hợp kim như magie, nhôm, thép. Ngoài ra, canxi oxit là nguyên liệu thô để sản xuất canxi cacbua, tro soda và bột tẩy trắng.
- Xử lý nước thải: Vôi sống có khả năng làm giảm độ chua và loại bỏ các tạp chất như phosphat trong xử lý nước. Đồng thời, vôi sống được sử dụng để kiểm soát tình trạng ô nhiễm của máy lọc hơi khi khử các khí thải gốc lưu huỳnh.
- Ứng dụng trong làm gốm: CaO giúp cho men cứng hơn, có khả năng chống trầy xước và ăn mòn của axit. Ngoài ra, CaO có thể làm giảm độ nhớt của men có hàm lượng silica cao.
- Trong phòng thí nghiệm: Canxi oxit được sử dụng để làm thuốc thử phân tích và là chất hấp thụ CO2.
- Chế biến thực phẩm: Vôi sống khi tác dụng với nước sẽ tạo thành nước vôi trong, được dùng để ngâm các nguyên liệu làm mứt.
- Trong nông nghiệp: Canxi oxit có tác dụng giảm độ pH, khử chua, cải tạo đất trồng. Đồng thời, canxi oxit giúp khử phèn, sát trùng, diệt nấm và khử độc.
5. Cách Phân Biệt Vôi Sống – Vôi Tôi – Đá Vôi
Mặc dù là 3 chất khác nhau nhưng vôi sống, vôi tôi và đá vôi lại khá khó phân biệt. Chính vì thế, Hóa Chất Trần Tiến sẽ hướng dẫn bạn một số biện pháp cơ bản để phân biệt 3 chất này.
Vôi sống
- Công thức hóa học: CaO
- Tính chất: Chất rắn, màu trắng, tan trong nước tạo ra dung dịch Canxi hidroxit và tỏa ra nhiều nhiệt.
- Cách điều chế: Điều chế bằng cách nung đá vôi ở nhiệt độ cao.
Vôi tôi
- Công thức hóa học: Ca(OH)2
- Tính chất:Chất rắn, màu trắng, tan trong nước tạo ra dung dịch Canxi hidroxit và tỏa ra ít nhiệt.
- Cách điều chế: Điều chế bằng cách cho vôi sống vào nước.
Đá vôi
- Công thức hóa học: CaCO3
- Tính chất: Chất rắn, màu trắng, không tan trong nước
- Cách điều chế: Điều chế bằng cách cho vôi tôi tác dụng với khí CO2.
Trên đây là toàn bộ những thông tin hữu ích về vôi sống. Hy vọng thông qua bài viết sẽ giúp bạn hiểu được canxi oxit là chất gì, tính chất và ứng dụng của canxi oxit. Nếu bạn vẫn còn thắc mắc về vôi sống, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ tư vấn kịp thời, miễn phí.
XEM THÊM CÁC THÔNG TIN LIÊN QUAN
