Tầng ozon là gì ? Tầng ozon được xem như một lớp áo có tác dụng bảo vệ sức khoẻ con người. Vấn đề môi trường đã và đang được toàn nhân loại quan tâm đặc biệt do đây là yếu tố tác động đến khí hậu và con người rất nhiều. Chắc hẳn các bạn đã được nghe nhiều về tầng ozon và nguy cơ suy thoái tầng ozon. Điều này đồng nghĩa với việc sự sống trên Trái Đất của cũng đang đứng trước nguy hiểm. Vậy tầng ozon là gì ? Tác dụng và vai trò của nó ra sao ? Nên có những hành động gì để ngăn chặn suy thoái ? Hãy cùng khám phá nhé !
1. Tầng Ozon Là Gì ?
Tầng ozon là một lớp sâu trong tầng bình lưu, bao quanh Trái đất, chứa một lượng lớn khí ozon. Nhờ có lớp ozon này, phần lớn tia cực tím trong ánh sáng mặt trời đã bị hấp thu. Điều này có tác dụng giúp bảo vệ động, thực vật khỏi tác hại của loại tia này.
Dưới tác động của áp suất, nhiệt độ, các điều kiện tại tầng bình lưu và tia cực tím, 1 nguyên tử O2 sẽ kết hợp với 1 phân tử Oxi (O) để tại ra Ozon có công thức là O3. Chúng tạo ra một tầng có rất nhiều Ozon nên được gọi là tầng Ozon.
Trên thực tế, Ozone xuất hiện cả ở mặt đất. Tuy nhiên, nồng độ tại đây rất thấp. Chỉ ở tầng bình lưu mới đậm đặc và hợp thành một lớp áo bảo vệ trái đất.
2. Vai Trò Của Tầng Ozon Là Gì ?
Ozon được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực. Nó là một chất giúp ích rất nhiều trong cuộc sống của con người. Cụ thể:
- Làm chất sát trùng
Ozon là hợp chất có tính sát khuẩn và khử trùng rất cao. Chính vì vậy nó được ứng dụng trong y tế, khử trùng nước sinh hoạt thay cho Clo.
- Cải tạo nước thải
Ozon cũng có khả năng cải tạo lại nguồn nước thải. Nó khử độc các chất như Phenol, nông dược, thuốc diệt sâu, trừ cỏ, hợp chất Xianua, các hợp chất hữu cơ gây bệnh… Hơn nữa, ozon có thể tác dụng với các ion kim loại như thiếc, chì, mangan, sắt… nhằm biến nước thải thành vô hại.
- Trong thủy sản
Ozon dùng để khử trùng nước biển sau khi qua bể lắng được bơm trực tiếp qua hệ thống ozon trước khi cho vào bể chứa. Không cần phải qua giai đoạn xử lý bằng hoá chất.
Ozon không làm thay đổi tính chất của nước biển. Tạo môi trường sống tự nhiên cho các loài thủy hải sản.
- Trong công nghiệp
Ozon giúp khử trùng nước uống trước khi đóng chai, khử trùng các chất gây ô nhiễm có trong nước bằng các phương pháp hóa học. Hỗ trợ quá trình kết tụ các phân tử, chủ yếu trong quá trình lọc để loại bỏ asen và sắt. Ngoài ra,còn giúp làm sạch và tẩy trắng vải, gia công các chất dẻo để tạo nên độ kết dính,….
- Trong y tế
Là phương pháp giúp tiêu diệt các vật thể lạ. Cân bằng chống oxi hóa trong cơ thể. Ozon được xem như máy làm sạch không khí để từ đó sản xuất ra oxi hoạt hóa. Trong bệnh viện người ta cũng hay trồng cây thông vì nó tạo ra khí O3 nhiều.
3. Những Nguyên Nhân Gây Thủng Tầng Ozon
Nguyên nhân gây thủng tầng ozon chính là từ các hoạt động tự nhiên ngoài môi trường và hoạt động nhân tạo từ chính con người gây ra.
Khi thay đổi về khoảng cách của mặt trời, lượng gió, tầng bình lưu sẽ góp phần làm suy giảm tầng ozon. Tuy nhiên, yếu tố này cũng chỉ gây ra không quá 1-2%. Nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này vẫn chính là từ hoạt động của con người.
Khi giải phóng quá mức clo và brom từ các hơp chất nhân tạo như CFC, halon, CH3CCl3, CCl4, HCFC…các chất khí này được gọi là ODS làm suy giảm tầng ozon chính.
Ngoài ra, ô nhiễm không khí cũng là nguyên nhân lớn dẫn đến việc thủng tầng ozon.
4. Những Hậu Quả Của Việc Tầng Ozon Bị Suy Giảm
Tầng ozon bị suy giảm gây ra những hậu quả là gì ?
- Tăng khả năng con người mắc các bệnh về mắt, da (đục thủy tinh thể, nám, tàn nhang, lão hóa sớm, ung thư da, hình thành khối u ác tính….)
- Suy giảm tốc độ phát triển và thành phần dưỡng chất có trong thực vật.
- Bức xạ UV ảnh hưởng đến các giai đoạn phát triển của tôm, cua, cá, các loài lưỡng cư, hệ thực vật phù du, nguồn thức ăn của thủy sản,…
5. Những Biện Pháp Giúp Bảo Vệ Tầng Ozon
Để bảo vệ tầng ozon, chúng ta cần:
- Thường xuyên bảo dưỡng tủ lạnh, máy điều hòa không khí và các thiết bị khác. Điều này có thể giúp giảm thiểu phát thải và bảo vệ tầng ôzôn.
- Trong mỹ phẩm, keo xịt tóc, sản phẩm làm sạch phòng có chứa các chất làm suy giảm tầng ozon. Bạn có thể tránh các sản phẩm có Hydrochlorofluorocarbons (HCFCs), Hydrocacbon Halogen hóa, Metyl Bromua và Oxit Nitơ.
- Nên sử dụng các sản phẩm tẩy rửa làm từ các chất tự nhiên.
- Giảm thiểu các phương tiện như ô tô, xe tải, xe buýt,… Nên sử dụng phương tiện công cộng và xe đạp hoặc đi bộ khi khoảng cách ngắn.
Trên đây là bài viết tổng hợp khá đầy đủ những thông tin liên quan đến tầng ozon là gì, vai trò và cách bảo vệ. Hi vọng những kiến thức trên đây đã giúp các bạn hiểu được khái niệm tầng ozon và tầm quan trọng của nó. Điều đơn giản nhất khi muốn bảo vệ tầng ozon chính là bảo vệ môi trường.